Dit gebeurde er op suikerplantages in Ethiopië

Toen de Indonesische onafhankelijkheid eind 1949 een feit was, ging een aantal Nederlandse bedrijven die in 'ons Indië' actief waren geweest, op zoek naar nieuwe tropische locaties om winst op te halen. Zo kwam de Handelsvereniging Amsterdam (HVA) in 1952 in Ethiopië terecht. Er ontstond daar een bloeiende suikeronderneming, die het tot 1974 zou volhouden.

Toen moesten de Nederlanders ook daar, na de revolutie van Mengistu, weer vertrekken. Henk van Middelaar ging met oud HVA'er René van Sloten terug naar Ethiopië.

Suikeroogst

"Het lijkt een beetje op bamboe of mais, maar het is suikerriet. Het rietveld wordt een dag voor de oogst in de brand gestoken waardoor alleen de suikerrijke stengels overblijven. Die worden geoogst." De suikerplantage in Ethiopië bestaat nog en qua landbouwmethode is er ook niet veranderd. Aan de leefomstandigheden zeker wel.

"Toen wij in Ethiopië aankwamen was er vaak geen elektriciteit, de omstandigheden waren erg primitief. Maar we waren daar aan gewend, we waren jong en het ging allemaal wel", vertelt een oud bewoner van de Nederlandse plantage in het Afrikaanse land. "De sfeer was geweldig, er werd niet gemopperd en we hielpen elkaar. We wekten 12 uur per dag, 7 dagen per week. Samen bouwden we daar echt wat op."

Grote investeringen

Kolonisten waren ze niet, vonden ze zelf. Hoewel het beeld iets anders laat zien wanneer ze de plantage in Ethiopië bezoeken: het is een stukje uit de jaren '50 geknipt en geplakt naar de 21ste eeuw. De HVA investeerde 30 miljoen gulden in fabrieken, huizen en scholen. Geld wat ze verdiend hadden in Nederlands-Indië.

De hoop was om in Ethiopië ook een hoop geld te verdienen en grote wisten te behalen. Om dat te realiseren kwamen er campagnes om de vraag naar suiker op te hogen, zodat er in de binnenlanden van het land ook meer vraag zou komen en er daarom meer geproduceerd zou moeten worden.

"Suiker werd in Ethiopië van oorsprong geassocieerd met 'slapheid', op de reclameposters kwam daarom de tekst 'U wordt er sterk van' geschreven, samen met een afbeelding van een olifant die stond voor kracht en betrouwbaarheid.

In 2002 kwam deze tweedelige documentaire uit. Nu zijn ze geactualiseerd en opnieuw uitgezonden in OVT's Het Spoor Terug.

Niets missen van OVT?

Hou dan de website van OVT in de gaten, of volg het programma via Facebook en Twitter.